Bagous claudicans

Bagous lutulentus, from Calwer's Käferbuch, Table 34, Picture 3. Taxonomy was updated to 2008, using mostly the sites Fauna Europaea and BioLib. Pleas
Emil HochdanzWikimedia · Public domain

📋 Bagous claudicans

📋 Zasięg występowania

Bagous claudicans był notowany w kilku krajach europejskich (Francja, Niemcy, Polska, Szwecja, Włochy). W Polsce gatunek ten został odnotowany w okresie międzywojennym, lecz dane te należy uznać za niepewne. W latach 80-tych XX wieku potwierdzono wykrycie szkodnika na Wyżynie Małopolskiej. W roku 2018 gatunek ten został stwierdzony podczas kontroli monitoringowej, prowadzonej przez WIORiN w Katowicach na „zielonym dachu” w centrum tego miasta.

📋 Opis morfologiczny

Larwy są kremowe z ciemniejszą głową, beznogie.

Chrząszcze długości 2,8-3,5 mm. Ciało krępe, pokrywy około 1,5 razy dłuższe od szerokości, a przedplecze wyraźnie węższe od pokryw. Ubarwienie jest zmienne, a pokrywy pokryte jaśniejszymi i ciemniejszymi łuskami, tworzącymi plamkowaty deseń, często z jaśniejszymi plamami po bokach pokryw w środku ich długości. Różnice morfologiczne pomiędzy gatunkami z rodzaju Bagous są niewielkie, stąd poprawna identyfikacja wymaga analizy morfologii genitaliów samców.

🌱 Rośliny żywicielskie

Postaci dorosłe B. claudicans były odławiane w biotopach podmokłych, na roślinach skrzypu błotnego (Equisetum limosum). Brak jednak danych, czy uszkadza on te rośliny, podobnie jak ma to miejsce w przypadku pokrewnych gatunków chrząszczy. W Katowicach stwierdzono rozwój larw tego gatunku w roślinach rozchodnikowca (rozchodnika) okazałego (Hylotelephium spectabile), gdzie uszkodziły one znaczną część roślin.

⚠️ Objawy występowania i szkodliwość

Na rozchodniku okazałym larwy żerowały wewnątrz pędów. Zainfekowane rośliny charakteryzowały zwijaniem się liści i karłowatym pokrojem. Rośliny miały zredukowane kwiatostany i tendencję do przewracania się. Rabaty zostały uszkodzone w różnym stopniu. Na jednych występowały pojedyncze zamierające lub przewrócone rośliny, na innych obserwowano gołożery. Łączne straty wyniosły około 80% wszystkich nasadzeń rozchodnika.

Występowanie B. claudicans w uprawie charakteryzującej się niską wilgotnością podłoża, wysoką temperaturą i dużym nasłonecznieniem należy uznać za niezwykłe, zważywszy, że typowe dla niego są biotopy podmokłe. Ocena Zagrożenia Agrofagiem (PRA) dla tego gatunku sporządzona przez Instytut Ochrony Roślin, Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu wykazała, że na podstawie tak skąpych danych nie można przewidywać jego potencjalnej szkodliwości dla upraw rozchodnika.

🔄 Sposoby rozprzestrzeniania

Dorosłe chrząszcze mogą rozprzestrzeniać się, w sposób naturalny, na niewielką odległość. Na większy dystans szkodnik prawdopodobnie może być przenoszony wraz z materiałem szkółkarskim rozchodnika. Badania na obecność B. claudicans przeprowadzone w okolicach Wrocławia, w rejonie szkółki, która dostarczyła rośliny do nasadzeń w Katowicach, przeprowadzone przez dr Miłosza Mazura z Uniwersytetu Opolskiego, dały wynik negatywny. Uszkodzona uprawa rozchodników w Katowicach została zlikwidowana, a na jej miejscu zasadzono inne rośliny. Jak dotąd nie było dalszych stwierdzeń tego owada w Polsce.

📋 Status fitosanitarny

W krajach Unii Europejskiej, w tym w Polsce gatunek B. claudicans nie podlega obowiązkowi zwalczania (nie jest to gatunek kwarantannowy w Unii).