📋 Diaporthe vaccinii
Diaporthe vaccinii Shear jest grzybem stanowiącym zagrożenie dla upraw borówek i żurawiny w Polsce.
📋 Zasięg występowania
Diaporthe vaccinii stwierdzono w Azji (Chiny), Ameryce (Chile, Kanada, USA). Spośród krajów europejskich występuje on na Łotwie, a w kilku krajach (Holandia, Litwa, Niemcy, Polska, Rumunia) był obecny w przeszłości, lecz został wyniszczony. W Polsce obecność grzyba wykryto w 2013 roku na doświadczalnej plantacji żurawiny wielkoowocowej. Brak dalszych wykryć.
🌱 Rośliny żywicielskie
Uprawne odmiany roślin z rodzaju Vaccinium obejmujące zarówno amerykańskie, jak i europejskie odmiany żurawiny wielkoowocowej (Vaccinium macrocarpon) oraz borówki wysokiej (V. corymbosum), a ponadto gatunek Vaccinium ashei. Potencjalnym rezerwuarem populacji grzyba w Europie może być żurawina błotna (V. oxycoccus).
⚠️ Objawy występowania i szkodliwość
Na borówce wysokiej występują nekrozy na zdrewniałych pędach z pąkami kwiatowymi, zielone porażone pędy są haczykowato zagięte, ich rdzeń przebarwiony, a na liściach obserwuje się czerwonawe plamy przypominające uszkodzenia mrozowe. Na jedno-, dwu- lub trzyletnich pędach mogą tworzyć się raki od poziomu gleby do 1-1,5 m powyżej gruntu. Mogą się one powiększać i obejmować cały pęd. Natomiast starsze raki na pędach dwu- i trzyletnich mają szarawe zabarwienie i są zwykle lekko spłaszczone, a ich powierzchnia zwykle jest pokryta piknidiami.
Latem, kiedy temperatura mieści się w zakresie 25-30°C, a na krzakach są już owoce, dwu- i trzyletnie porażone pędy więdną, natomiast liście przybierają kolor czerwonawy, więdną lecz pozostają na porażonych łodygach. Piknidia tworzą się licznie na starszych rakach, szczególnie na martwym drewnie. Porażone owoce wykazują objawy miękkiej zgnilizny, są czerwono-brązowe, mają konsystencję papkowatą i często rozpadają się w dłoni.
Na żurawinie pierwsze objawy na liściach to żółte plamistości lub chloroza całej blaszki liściowej, a następnie liście przebarwiają się na kolor pomarańczowo-brązowy, pędy oraz rozłogi więdną i zamierają. Na kwaterach 1-rocznych do 3-letnich roślin żurawiny obserwuje się nietypowe, placowe wpadanie roślin, porażone gałązki mogą występować na tym samym rozłogu ze zdrowymi gałązkami, czasami nawet w pewnej odległości od nich, a na niektórych rozłogach każdy pęd może być porażony. Na niektórych odmianach żurawiny pędy zamierają po zimowo-wiosennych okresach podtopienia pól. W marcu, kiedy pola wysychają, a rośliny wracają do aktywnego wzrostu, notuje się wypadanie roślin, korzenie chorych roślin pozostają zdrowe, bowiem nie ulegają infekcji. Na porażonych owocach można czasami obserwować zarodnikowanie patogena.
W USA D. vaccinii wywołuje straty w produkcji borówki i żurawiny, wpływając na plon oraz jakość owoców, które tracą wartość handlową.
🔄 Sposoby rozprzestrzeniania i przenikania
Rozprzestrzenianie się w sposób naturalny ma miejsce tylko na niewielki dystans. Na większą odległość patogen rozprzestrzenia się wraz z materiałem szkółkarskim, gałęziami i owocami roślin żywicielskich.
🛡️ Zwalczanie
W trakcie badań stwierdzono, że zabiegi chemiczne, gdy opryskuje się pąki kwiatowe w ostatnim stadium rozwoju oraz tuż przed otwarciem pąków kwiatowych, wykazują się stosunkowo dużą skutecznością.
📋 Wymagania fitosanitarne
W Polsce Diaporthe vaccinii ma status regulowanego agrofaga niekwaratannowego (RAN) w odniesieniu do roślin przeznaczonych do sadzenia rodzaju Vaccinium L.