🌍 Występowanie
Dickeya dianthicola jest bakterią występującą na kilku kontynentach. W Azji stwierdzono ją w Bangladeszu, Izraelu, Japonii, Pakistanie oraz w azjatyckiej części Rosji. W Afryce notowana jest w Egipcie i Maroku, a w Ameryce Północnej w Kanadzie i USA.
W Europie bakterię potwierdzono w Belgii, Bułgarii, Danii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Niemczech, Polsce, Portugalii, Rosji, Rumunii, Słowenii, Szwajcarii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, na Cyprze oraz we Włoszech. W Polsce po raz pierwszy została stwierdzona w latach 2009-2013 w dwóch stanowiskach na roślinach i jednym na bulwach ziemniaka, w województwach lubuskim i mazowieckim. Obecnie w Polsce na ziemniaku częściej notowana jest choroba wywoływana przez Dickeya solani niż przez D. dianthicola.
🌱 Rośliny żywicielskie
Żywicielami bakterii są między innymi ziemniak (Solanum tuberosum), pomidor (Solanum lycopersicum), marchew (Daucus carota), cykoria (Cichorium intybus), begonia (Begonia × intermedia), złocień (Chrysanthemum × morifolium), dalia (Dahlia spp.), goździk (Dianthus spp.), hiacynt (Hyacinthus spp.), niecierpek (Impatiens hawkeri), irys (Iris spp.), bataty (Ipomoea batatas), kalanchoe (Kalanchoe blossfeldiana) oraz różne rośliny dziko rosnące.
⚠️ Objawy porażenia
Na ziemniaku wysadzanie porażonych bulw prowadzi do miękkiej zgnilizny wyrastających z nich łodyg lub do martwicy i powstawania wydrążeń wewnątrz łodygi. W ciepłych i suchych warunkach objawy choroby rozpoczynają się od więdnięcia górnych liści z ich wysychaniem na brzegach, a z czasem zasychania całego liścia. Następnie objawy stają się widoczne na dolnych liściach, którym towarzyszy więdnięcie prowadzące ostatecznie do zaschnięcia całej rośliny.
W ciepłych, ale bardziej wilgotnych warunkach, objawy obejmują czarną lub brązową miękką zgniliznę u podstawy łodygi, wraz z chlorozą i więdnięciem liści, bardziej przypominającym objawy czarnej nóżki wywołane przez bakterie z rodzaju Pectobacterium i inne gatunki Dickeya.
Mokra zgnilizna bulw ziemniaka, na polu lub podczas przechowywania, pojawia się gdy warstwa wody wywołuje warunki beztlenowe w tkankach roślinnych, osłabiając odporność gospodarza i sprzyjając namnażaniu się fakultatywnych bakterii beztlenowych. Objawy czarnej nóżki są często obserwowane w wilgotnych lub zalewanych częściach pola. Infekcja może być latentna, bez widocznych objawów na bulwach i roślinach, co utrudnia wykrycie choroby.
W trakcie przechowywania ziemniaka wilgoć sprzyja rozwojowi miękkiej zgnilizny poprzez sprzyjanie namnażaniu bakterii obecnych w niewielkiej liczbie w tkankach naczyniowych, przetchlinkach lub ranach. Ryzyko wystąpienia miękkiej zgnilizny jest zatem zwiększone, gdy bulwy przechowywane są w warunkach wilgotnych.
Silne infekcje łodyg goździków objawiają się brązowo-żółtym przebarwieniem, nadmiernym tworzeniem śluzu i gniciem u podstawy łodygi, wraz z ogólnym więdnięciem rośliny. Na powierzchni łodygi mogą pojawić się drobne pęknięcia, a korzenie mogą się nie uformować lub w starszych roślinach ulec całkowitemu zgniciu, uwalniając bakterie do gleby. Choroba ma tendencję do łatwiejszego rozprzestrzeniania się w starszych roślinach.
W mniej poważnych przypadkach korzenie i pędy mogą nadal się formować, ale młode pędy stają się krótkie i grube, a liście wąskie (choroba znana również jako bakteryjne zahamowanie wzrostu). Korzenie młodszych zainfekowanych roślin pozostają w dużej mierze zdrowe, ale na przekroju łodygi mogą znajdować się brązowe przebarwienia. Rośliny mateczne często gniją i obumierają przed pobraniem sadzonek. Jednak w mniej poważnych przypadkach bakterie mogą dotrzeć do górnych części rośliny i zostać przeniesione przez sadzonki.
📉 Szkodliwość
Zgodnie z Oceną Zagrożenia Agrofagiem przygotowaną przez Instytut Ochrony Roślin, Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu, możliwość rozprzestrzenienia się bakterii w uprawach polowych oceniono jako niską ze względu na brak doniesień o licznym pojawianiu się porażonych roślin, przy dużej niepewności związanej z brakiem danych literaturowych. W uprawach szklarniowych prawdopodobieństwo rozprzestrzenienia się patogenu określono również jako niskie, z niską niepewnością.
🔄 Sposoby rozprzestrzeniania
Bakteria przenoszona jest przez sadzeniaki ziemniaka, sadzonki goździka oraz porażoną glebę. Rozprzestrzenianie następuje także z prądami powietrza i podczas opadów deszczu. Przenoszenie na większą odległość odbywa się poprzez materiał nasienny ziemniaka i sadzonki innych żywicieli.
🛡️ Zwalczanie
W przypadku podejrzenia wystąpienia bakterii należy stosować odpowiednie praktyki agrotechniczne i higieniczne w uprawie.
⚖️ Status prawny
Dickeya dianthicola nie podlega obowiązkowi zwalczania w krajach Unii Europejskiej, w tym w Polsce (nie jest to agrofag kwarantannowy w Unii).