Ditylenchus dipsaci (niszczyk zjadliwy) może powodować:
A. Nekrozę lub gnicie cebul, kłączy i bulw
B. Drobnienie cebul, dzieciuchowatość bulw
C. Zazielenienie bulw i cebul
Poprawna odpowiedź: A
Nekrozę lub gnicie cebul, kłączy i bulw
Wyjaśnienie
Ditylenchus dipsaci (niszczyk zjadliwy) może powodować nekrozę lub gnicie cebul, kłączy i bulw. Żerowanie nicienia prowadzi do uszkodzenia tkanek i wtórnych infekcji grzybowych, co skutkuje gniciem organów spichrzowych.
Podstawa prawna
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/2072
Niszczyk zjadliwy – objawy na organach spichrzowych
Rozpoznawanie objawów:
| Objaw | D. dipsaci? | Przyczyna |
|---|---|---|
| Nekroza cebul/bulw | TAK | Żerowanie nicienia |
| Gnicie organów spichrzowych | TAK | Wtórne infekcje |
| Drobnienie cebul | Częściowo | Skutek ogólnego osłabienia |
| Zazielenienie bulw | NIE | Ekspozycja na światło |
Mechanizm uszkodzeń:
- Wnikanie nicieni do tkanek
- Żerowanie – niszczenie komórek
- Enzymy rozkładające ściany komórkowe
- Rany – wrota dla grzybów i bakterii
- Wtórne infekcje → gnicie
Objawy na różnych organach:
- Cebule:
- Mięknięcie szyjki („bloat”)
- Brązowe, nekrotyczne pierścienie
- Gnicie w przechowalni
- Czosnek:
- Żółte/brązowe ząbki
- Gnicie główek
- Bulwy (np. narcyz):
- Nekrotyczne pierścienie
- Brązowe plamy
- Gnicie
- Kłącza:
- Brunatna gnilizna
- Rozpadu tkanki
Dlaczego NIE zazielenienie?
- Zazielenienie = chlorofil pod wpływem światła
- To problem przechowywania, nie choroby
- Nicienie nie wywołują syntezy chlorofilu
- Zazielenienie = solanina (toksyczna!)
Wtórne infekcje – co wnika przez rany:
- Fusarium spp.
- Botrytis spp.
- Erwinia (bakterie)
- Inne grzyby glebowe