Przędziorek jałowcowiec (Oligonychus perditus)

Oligonychus velascoi, lab specimen, Florida, USA
Florida Division of Plant Industry Archive, Florida Department of Agriculture and Consumer Service, Wikimedia · CC BY 3.0 us

📋 Zasięg występowania i opis

Oligonychus perditus jest roztoczem z rodziny przędziorkowatych (Tetranychidae). Występuje on w Azji (Chiny, Hong Kong, Japonia, Korea Południowa, Tajwan). Był on przechwytywany na roślinach jałowca importowanych do USA, a w latach 80-tych XX w. i następnie w 2000 r. przechwycony na roślinach bonsai jałowca importowanych z Japonii do Holandii. Nie stwierdzono jednak zadomowienia się szkodnika w tych krajach. Ze względu na odpowiednie warunki ekoklimatyczne i obecność roślin żywicielskich, agrofag ten po potencjalnym zawleczeniu z porażonym materiałem roślinnym, może się zadomowić również w Europie, w tym także w Polsce.

Osobniki dorosłe roztocza posiadają ciało kształtu jajowatego, koloru czerwonobrązowego, długości 0,26 – 0,34 mm i są zaopatrzone w cztery pary odnóży. O. perditus jest bardzo podobny do występującego w Polsce przędziorka sosnowca (O. ununguis), który występuje na krzewach iglastych. Oba gatunki można odróżnić tylko na podstawie niewielkich różnic morfologicznych, widocznych na prześwietlonych, spreparowanych osobnikach, pod dużym powiększeniem mikroskopu.

🌱 Rośliny żywicielskie

Głównymi żywicielami są jałowce (Juniperus spp.), a zwłaszcza Juniperus chinensis (jałowiec chiński) oraz J. formosana. W szklarniach szkodnika notowano też na jałowcu pospolitym (J. communis), J. x media, jałowcu sawina (J. sabina) i jałowcu wirginijskim (J. virginiae). Innymi żywicielami są Taxus cuspidata, cyprysik groszkowy (Chamaecyparis pisifera), kryptomeria japońska (Cryptomeria japonica) i żywotnik wschodni (Platycladus orientalis = Thuja orientalis).

⚠️ Objawy występowania i szkodliwość

Roztocze pasożytują na nadziemnych częściach roślin, a w wyniku ich żerowania następuje odbarwienie szpilek porażonych roślin. Pod małym powiększeniem można zauważyć na części lub całej powierzchni igieł skorkowacenia powstałe na skutek żerowania szkodników. Silnie porażone rośliny brązowieją, a ich wzrost ulega zahamowaniu. Na szpilkach roślin widoczne są (pod lupą) roztocze i ich wylinki. Na importowanych jałowcach uprawianych w Holandii, gatunek ten wywoływał poważne szkody, co świadczy o tym, że przy dużym nasileniu występowania jego szkodliwość może być znaczna. Na roślinach znajdują się nimfy i osobniki dorosłe roztocza.

🔄 Sposoby rozprzestrzeniania i przenikania

Rozprzestrzenianie się szkodnika w sposób naturalny (przemieszczanie się roztoczy na roślinie) ma miejsce tylko na niewielki dystans. Na większą odległość gatunek ten jest przenoszony wraz z roślinami do sadzenia i ciętymi gałęziami.

📋 Wymagania fitosanitarne

W Unii Europejskiej, a tym samym w Polsce, gatunek Oligonychus perditus podlega obowiązkowi zwalczania (jest to agrofag kwarantannowy dla Unii).