Saperda tridentata

Saperda tridentata, elm borer, ID Confidence: 92
xpdaWikimedia · CC BY-SA 4.0

Saperda tridentata Olivier to chrząszcz z rodziny kózkowatych (Cerambycidae), stanowiący nowe zagrożenie dla wiązów w Europie. Gatunek występuje w Ameryce Północnej.

📋 Zasięg występowania

Gatunek występuje w Ameryce Północnej (Kanada, USA). Kilkakrotnie był przechwytywany we Włoszech, w drewnie wiązu importowanego z USA.

🔬 Morfologia

Chrząszcze długości 8-17 mm barwy szarej. Przedplecze i pokrywy z pomarańczowym lub czerwonym obrzeżeniem. Na pokrywach występują trzy poprzeczne pasy takiej samej barwy jak obrzeżenie. Po bokach przedplecza oraz na każdej pokrywie (w części przedniej i tylnej) znajdują się dwie czarne plamy. Czułki zbliżone długością do ciała chrząszcza. Larwy beznogie, barwy białej, rozszerzające się w części tułowiowej, spłaszczone grzbietowo-brzusznie. W pełni wyrośnięte larwy osiągają 13-25 mm długości.

🌱 Rośliny żywicielskie

Żywicielami szkodnika są wiązy (Ulmus spp.), w szczególności wiąz amerykański (Ulmus americana), a rzadziej U. crassifolia i wiąz czerwony (U. rubra). Nie stwierdzono jego rozwoju na występującym w Europie wiązie pospolitym (U. minor).

⚠️ Objawy występowania i szkodliwość

Chrząszcze zjadają liście, ogonki liściowe i młode gałązki. Larwy żerują początkowo w korze, a następnie w łyku, wygryzając żerowiska o nieregularnym kształcie. Rozwijają się one w drzewach zarówno żywych jak i osłabionych przez choroby, inne szkodniki, suszę. Kolebki poczwarkowe zagłębione są w drewnie na głębokość 3-6 mm.

W wyniku żerowania larw liście drzew stają się cienkie i jasno zabarwione oraz przedwcześnie opadają, a ponadto obserwuje się zasychanie gałęzi drzew. W drzewach osłabionych larwy porażają przede wszystkim ich żywe, zdrowe części i w pierwszej kolejności powodują one obumieranie organów roślinnych w górnej części drzew. Częstym objawem jest odpadanie kory porażonych drzew.

Szkodnik jest wektorem grzyba Ophiostoma ulmi wywołującego holenderską chorobę wiązów, notowanego także w Polsce. W przypadku przeniknięcia szkodnika do Europy mógłby on rozwijać się na gatunkach drzew, na których żeruje on w Ameryce. Gatunki te jednak stosunkowo rzadko notuje się w europejskich parkach, arboretach. Na chwilę obecną trudno ocenić, na których europejskich gatunkach wiązów możliwy jest rozwój tego szkodnika.

🔄 Sposoby rozprzestrzeniania

Chrząszcze mogą rozprzestrzeniać się lokalnie wykonując przeloty. W trakcie obrotu międzynarodowego szkodnik może być przenoszony przede wszystkim wraz z przesyłkami drewna wiązu, zwłaszcza nieokorowanego.

📋 Wymagania fitosanitarne

W Polsce S. tridentata nie podlega obowiązkowi zwalczania. Drewno roślin wiązu (Ulmus L.) pochodzące z państw trzecich lub obszarów państw trzecich, gdzie zgodnie z wiedzą występuje S. tridentata, zostało uznane za produkt wysokiego ryzyka. Od dnia 14 grudnia 2019 obowiązuje zakaz sprowadzenia takiego drewna do państw członkowskich Unii Europejskiej.

📷 Galeria

Openverse
Openverse · CC