Stromatinia cepivora (biała zgnilizna cebuli) przenosi się m.in. za pośrednictwem:
A. Zainfekowanej gleby
B. Wektorów, głównie wciornastków
C. Wektorów, głównie mszyc
Poprawna odpowiedź: A
Zainfekowanej gleby
Wyjaśnienie
Stromatinia cepivora przenosi się głównie za pośrednictwem zainfekowanej gleby. Grzyb tworzy sklerocja (struktury przetrwalnikowe), które mogą przetrwać w glebie wiele lat. Nie jest przenoszony przez owady.
Podstawa prawna
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/2072
Stromatinia cepivora – drogi rozprzestrzeniania
Sposoby przenoszenia:
| Droga przenoszenia | Dotyczy S. cepivora? |
|---|---|
| Zainfekowana gleba | TAK – główna droga |
| Porażony materiał roślinny | TAK |
| Narzędzia rolnicze | TAK |
| Wciornastki | NIE |
| Mszyce | NIE |
Kluczowa zasada:
Grzyby glebowe = GLEBA
S. cepivora to grzyb przetrwający w glebie w postaci sklerocjów
Nie potrzebuje wektorów owadzich do rozprzestrzeniania
Sklerocja – klucz do zrozumienia:
- Czym są? – struktury przetrwalnikowe grzyba
- Wygląd – małe, czarne grudki (0,5-2 mm)
- Przetrwalność – nawet 20 lat w glebie!
- Aktywacja – substancje wydzielane przez korzenie cebuli
- Ilość – jedna porażona cebula = miliony sklerocjów
Jak gleba staje się zainfekowana:
- Uprawa porażonych roślin
- Pozostawienie resztek w polu
- Sklerocja pozostają w glebie
- Kolejna uprawa Allium → infekcja
Dlaczego owady NIE przenoszą?
- S. cepivora to patogen glebowy
- Infekuje przez korzenie
- Wciornastki i mszyce żerują na nadziemnych częściach
- Owady przenoszą głównie wirusy, nie grzyby glebowe
Zapobieganie rozprzestrzenianiu:
- Długi płodozmian (min. 8-10 lat bez Allium)
- Czyszczenie narzędzi i maszyn
- Nie przewozić gleby z pól zainfekowanych
- Sadzenie zdrowego materiału