Wektorami przyczyniającymi się do rozprzestrzeniania się bakterii kwarantannowej Xylella fastidiosa są:
A. Mszyce
B. Pluskwiaki z rodziny skoczkowatych
C. Żerdzianki
Poprawna odpowiedź: B
Pluskwiaki z rodziny skoczkowatych
Wyjaśnienie
Wektorami bakterii Xylella fastidiosa są pluskwiaki z rodziny skoczkowatych (Cicadellidae), takie jak zieleniec prążkowany (Philaenus spumarius). Żywią się sokiem ksylemowym i przenoszą bakterię.
Podstawa prawna
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/2072
Wektory Xylella fastidiosa
Analiza odpowiedzi:
| Owady | Wektory Xylella? | Dlaczego? |
|---|---|---|
| Mszyce | NIE | Żywią się FLOEMEM |
| Skoczkowate (piewiki) | TAK | Żywią się KSYLEMEM! |
| Żerdzianki | NIE | Inne żerowanie |
Kluczowa zasada:
Xylella żyje w KSYLEMIE!
Wektory muszą żywić się sokiem ksylemowym
To ogranicza grupę potencjalnych wektorów
Piewiki (Cicadellidae, Cercopidae):
– Żywią się ksylemem
– Pobierają bakterię podczas żerowania
– Przenoszą na zdrowe rośliny
Główne wektory w Europie:
| Gatunek | Nazwa polska | Znaczenie |
|---|---|---|
| Philaenus spumarius | Piewik śliniak | Główny wektor! |
| Neophilaenus campestris | Piewik polny | Wektor |
| Aphrophora alni | Piewik olszowy | Potencjalny |
Philaenus spumarius – główny wektor:
- Bardzo pospolity w Europie
- Nimfy tworzą „ślinę” (pianę)
- Polifag – żeruje na wielu roślinach
- Skutecznie przenosi bakterię
Dlaczego mszyce nie są wektorami?
- Mszyce żywią się FLOEMEM (rurki sitowe)
- Xylella żyje w KSYLEMIE (naczynia)
- Mszyce nie mają kontaktu z bakterią
- Mszyce przenoszą wirusy, nie Xylella