🌍 Występowanie
Hop stunt viroid występuje w wielu krajach w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, Afryce, Azji i Oceanii, a spośród krajów europejskich: w Albanii, Azerbejdżanie, Bośni i Hercegowinie, Czechach, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Niemczech, Portugalii, Rosji, Serbii, Słowenii, Węgrzech, Wielkiej Brytanii, na Cyprze i we Włoszech. W Polsce po raz pierwszy wykryto wiroida w roku 2019 w woj. wielkopolskim na plantacji chmielu. Brak danych, czy występuje on obecnie w naszym kraju.
🌱 Rośliny żywicielskie
Najważniejszymi żywicielami są: chmiel zwyczajny (Humulus lupulus), winorośl właściwa (Vitis vinifera), figowiec jadalny (Ficus carica), truskawka (Fragaria x ananassa), hibiskus (Hibiscus rosa-sinensis), brzoskwinia zwyczajna (Prunus persica), grusza pospolita (Pyrus communis), morela pospolita (Prunus armeniaca), śliwa domowa (Prunus domestica), cytrusy (Citrus spp.) i ogórek siewny (Cucumis sativus).
⚠️ Objawy porażenia
Na chmielu, gdzie prawdopodobieństwo wystąpienia wiroida w Polsce jest największe, wiroid powoduje przede wszystkim zahamowanie wzrostu, prowadzące do silnego skarłowacenia roślin i zahamowania produkcji szyszek. Ponadto występuje zahamowanie wzrostu na skutek skrócenia międzywęźli oraz bocznych pędów. Występuje także żółknięcie liści i podwijanie się blaszek liściowych. Zwykle objawy widoczne są po 3–5 latach od zakażenia, jednak w Europie na plantacjach założonych z porażonego materiału objawy występowały nawet już w pierwszym roku uprawy. Objawy na cytrusach obejmują przebarwienia i wytwarzanie gumy przez tkanki łyka, pojawianie się wgłębień na pniach i gałęziach, pękanie kory i karłowacenie roślin. Zwykle nie ma objawów na liściach lub owocach, chociaż limonki wykazują żółknięcie liści. Na drzewach pestkowych i winorośli wiroid występuje zwykle w postaci latentnej (utajonej). Obserwowano jednak zmniejszanie się i przebarwienia owoców pestkowych. Deformacje owoców obserwowano też na ogórku.
📉 Szkodliwość
W uprawach chmielu straty w zbiorach szyszek mogą dochodzić do 50%. Badania prowadzone w Słowenii wykazały, że 60% partii owoców sprzedawanych w marketach jest bezobjawowo porażonych wiroidem. Ocena Zagrożenia Agrofagiem (PRA) dla tego wiroida sporządzona przez Instytut Ochrony Roślin, Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu wykazała, że agrofag ten mógłby u nas porażać rośliny uprawiane w gruncie, zwłaszcza chmiel. W szklarniach możliwy jest jego rozwój na ogórku. Ogólne zagrożenie stwarzane przez agrofaga ocenione zostało na poziomie średnim.
🔄 Sposoby rozprzestrzeniania
Wiroid jest przenoszony w sposób mechaniczny, w wyniku bezpośredniego kontaktu pomiędzy roślinami, podczas prac agrotechnicznych i pielęgnacyjnych. Na dalszy dystans jest on przenoszony wraz z roślinami i ich częściami, wliczając w to owoce cytrusowe. Stwierdzono także przenoszenie patogena wraz z odpadkami roślinnymi (resztki pożniwne i odpady owoców cytrusowych) oraz na narzędziach i maszynach stosowanych podczas zabiegów agrotechnicznych.
⚖️ Status prawny
W Unii Europejskiej, a tym samym w Polsce Hop stunt viroid nie podlega obowiązkowi zwalczania (nie jest to agrofag kwarantannowy w Unii). Jest on natomiast regulowanym agrofagiem niekwarantannowym na roślinach przeznaczonych do sadzenia z rodzajów Citrus L., Fortunella Swingle i Poncirus Raf.
