Bakteria Xylella fastidiosa jest przenoszona:
A. Przez owady ssące (skoczki i pieniki) oraz przez porażone rośliny
B. Wyłącznie przez nasiona
C. Wyłącznie z porażonym podłożem
Poprawna odpowiedź: A
Przez owady ssące (skoczki i pieniki) oraz przez porażone rośliny
Wyjaśnienie
Xylella fastidiosa jest przenoszona przez owady żywiące się ksylemem (skoczki, pieniki) oraz przez porażony materiał roślinny. Bakteria nie przenosi się przez nasiona.
Podstawa prawna
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/2072
Xylella fastidiosa – drogi przenoszenia
Analiza odpowiedzi:
| Droga przenoszenia | Prawidłowa? | Wyjaśnienie |
|---|---|---|
| Owady + porażone rośliny | TAK | Główne drogi! |
| Wyłącznie przez nasiona | NIE | Nie przenosi się przez nasiona |
| Wyłącznie z podłożem | NIE | Głównie owady i rośliny |
Klucz do zapamiętania:
XYLELLA = KSYLEM = owady żywiące się ksylemem!
Skoczki i pieniki = owady ssące sok ksylemowy
2 główne drogi:
1. Wektory – owady ksylemowe
2. Handel – porażone rośliny
NIE przez nasiona!
Wektory Xylella:
| Wektor | Nazwa polska | Znaczenie |
|---|---|---|
| Philaenus spumarius | Piewik śliniak | Główny w Europie |
| Neophilaenus campestris | Piewik polny | Wektor |
| Aphrophora alni | Piewik olszowy | Potencjalny |
Dlaczego skoczki/pieniki?
- Żywią się sokiem ksylemowym
- Xylella żyje w ksylemie
- Pobierają bakterię podczas żerowania
- Przenoszą na nowe rośliny
Przenoszenie przez rośliny:
- Sadzonki porażonych roślin
- Materiał rozmnożeniowy
- Import z obszarów porażonych
- Główne ryzyko dla UE!
Dlaczego nie nasiona?
- Xylella jest w ksylemie
- Nasiona nie mają rozwiniętego ksylemu
- Bakteria nie wchodzi do nasion