Cronartium spp.

Cronartium ribicola on Pinus monticola, USDA Forest Service, Dorena Genetic Resource Center, USA
UnknownWikimedia · Public domain

📋 Cronartium spp.

Grzyby z rodzaju Cronartium (z wyjątkiem Cronartium gentianeum, Cronartium pini i Cronartium ribicola) są patogenami podlegającymi obowiązkowi zwalczania jako agrofagi kwarantannowe w Unii Europejskiej.

📋 Zasięg występowania

Kwarantannowe gatunki Cronartium spp. występują przede wszystkim w Kanadzie i USA. Niektóre gatunki stwierdzono w Ameryce Środkowej, w Chinach, na Filipinach, Japonii, Korei Północnej i Południowej oraz w Nepalu i Tajwanie.

🌱 Rośliny żywicielskie

Patogeny występują głównie na sosnach (Pinus spp.), na żywicielu głównym, gdzie tworzy się stadium ecjum, wywołując straty gospodarcze. Drugim gospodarzem są głównie krzewinki, krzewy i drzewa liściaste, w znacznej części dziko rosnące, na których tworzy stadium telium, przy czym najwięcej szkód wywoływanych jest na dębach (Quercus spp.), chociaż szkodliwość na nich jest mniejsza niż na sosnach.

⚠️ Objawy chorobowe i szkodliwość

Objawy porażenia na sosnach są zróżnicowane w zależności od gatunku patogena. Wywołuje on deformację, karłowacenie i obumieranie siewek, często po ich wzejściu, pojawianie się nabrzmień, nekroz, zrakowaceń i pękanie kory gałęzi i strzał starszych drzew. Kora z objawami chorobowymi jest uszkadzana przez gryzonie, co wywołuje wyciek żywicy. W miarę upływu czasu dochodzi do opadania igieł, więdnięcia gałęzi i karłowacenia, a następnie zamierania całych drzew.

Na żywicielach alternatywnych, takich jak dęby, objawy są znacznie łagodniejsze i zazwyczaj mają postać plam na liściach, na których pojawiają się telia w postaci niewielkich kropek.

Gatunki z rodzaju Cronartium wywołują znaczne szkody w USA. W wyniku infekcji obumierają siewki i starsze drzewka sosny w szkółkach. Szkody wywoływane są też w drzewostanach sosnowych, gdzie powodują straty w produkcji drewna dochodzące do 25% i obniżają jakość drewna. Nie obserwuje się natomiast obumierania całych drzewostanów. Brak danych na temat wielkości szkód wywoływanych na dębach i innych gatunkach liściastych.

🔄 Sposoby rozprzestrzeniania i przenikania

W sposób naturalny ecjospory grzyba mogą rozprzestrzeniać się na stosunkowo duży dystans wraz z prądami powietrza podczas opadów deszczu. Na większą odległość może być on przenoszony wraz z roślinami i ciętymi gałęziami sosny, a rzadziej dębu oraz nieobrobionym drewnem sosny.

📋 Wymagania fitosanitarne

W Unii Europejskiej, a tym samym w Polsce gatunki z rodzaju Cronartium oprócz C. gentianeum, C. pini i C. ribicola podlegają obowiązkowi zwalczania (są to agrofagi kwarantannowe w Unii).