Zespół andyjskiego ryjkowca ziemniaczanego

UnknownWikimedia · Copyrighted free use

Zespół andyjskiego ryjkowca ziemniaczanego obejmuje trzy gatunki chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych, będące agrofagami podlegającymi obowiązkowi zwalczania: Phyrdenus muriceus, Premnotrypes spp. oraz Rhigopsidius tucumanus.

📋 Zasięg występowania

Kwarantannowe andyjskie ryjkowce ziemniaczane występują w Ameryce Południowej (Argentyna, Boliwia, Chile, Ekwador, Kolumbia, Wenezuela), szczególnie w wysoko położonych strefach wegetacji ziemniaka, na wysokości ok. 3000 m n.p.m. Phyrdenus muriceus jest notowany też w Meksyku, USA i Ameryce Środkowej.

🔬 Morfologia

Larwy wszystkich gatunków są beznogie, łukowato zgięte, z ciemniejszą głową. Poczwarki przypominają owada dorosłego, a spotyka się je w chodnikach larwalnych lub w glebie. Dorosłe chrząszcze z wymienionych gatunków i rodzaju są bardzo podobne do siebie, długości 4-9 mm, barwy od szarobrązowej poprzez brązową do czarnej. Posiadają one krótki ryjek, a na pokrywach często są guzki i włoski. Identyfikacja możliwa jest tylko na podstawie szczegółowej analizy morfologii dorosłych chrząszczy przez specjalistę.

🌱 Rośliny żywicielskie

Głównym żywicielem wszystkich andyjskich ryjkowców ziemniaczanych jest ziemniak (Solanum tuberosum), lecz żerowanie chrząszczy i larw obserwowano też na innych roślinach psiankowatych (Solanaceae).

⚠️ Objawy występowania i szkodliwość

Chrząszcze andyjskich ryjkowców ziemniaczanych żerują na liściach i pędach, powodując powstawanie na nich wyżerek. Mogą one przyczyniać się do śmierci roślin. Larwy żerują w bulwach, na polu i w przechowalniach, w liczbie do 20 osobników na bulwę, drążąc chodniki w ich miąższu, które słabo widoczne są przy obserwacji z zewnątrz, a lepiej po przecięciu bulwy. Larwy P. muriceus żerują także na korzeniach roślin pomidora i oberżyny.

Na terenie swojego występowania andyjskie ryjkowce ziemniaczane są poważnymi szkodnikami ziemniaków. Jeśli nie przeprowadzano zabiegów chemicznego zwalczania szkodników, zasiedlają one nawet do 100% plantacji na danym obszarze. Przy dużym nasileniu występowania chrząszcze mogą zniszczyć nadziemne części wszystkich roślin na danej plantacji. Larwy natomiast doprowadzają do zniszczenia bulw, a straty powstałe w wyniku ich żerowania dochodzą do 80%.

🔄 Sposoby rozprzestrzeniania

W sposób naturalny chrząszcze mogą rozprzestrzeniać się na niewielki dystans (poza P. muriceus, które nie są w stanie wykonywać lotów). Na większą odległość mogą one być przenoszone wraz z roślinami ziemniaka i innych psiankowatych, bulwami ziemniaka i glebą.

📋 Wymagania fitosanitarne

W Unii Europejskiej, a tym samym w Polsce chrząszcze z rodzaju Premnotrypes oraz gatunków Phyrdenus muriceus i Rhigopsidius tucumanus podlegają obowiązkowi zwalczania (są to agrofagi kwarantannowe w Unii).

📷 Galeria

Openverse
Openverse · CC

Openverse
Openverse · CC

Openverse
Openverse · CC